KOAH ve Risk Faktörleri
İstanbul (İGFA) – Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı (KOAH) oluşumuna neden olan en önemli risk faktörü tütün ve tütün ürünleridir. KOAH hastalarının yaklaşık yüzde 80’i sigara içen kişilerdir. Sigara, nargile, puro, pipo gibi ürünler KOAH gelişimine neden olmaktadır. Son yıllarda özellikle gençler arasında kullanımı hızla yaygınlaşan elektronik sigara da ciddi bir tehlikedir. Gebelikte sigara içilmesi ise anne karnındaki bebek için de doğrudan risk oluşturur. Sigara içen annelerde erken doğum riski artarken, bebeklerde düşük doğum ağırlığı daha sık görülür. Ayrıca akciğer gelişimi olumsuz etkilenir ve akciğer enfeksiyonları da artma eğilimindedir. Bu nedenle sigaranın zararları konusunda bilinçlenmek ve uzak durmak büyük önem taşır.
Pasif içicilik de büyük risk oluşturuyor!
Sigara içen kişilerle aynı ortamda bulunanlarda da KOAH riski bulunmaktadır. Pasif sigara dumanı, zararlı gaz ve parçacıkların neden olduğu yapısal değişiklikler ile KOAH gelişimini tetikleyebilir. Bu nedenle sigara içilmeyen ortamları tercih etmek, pasif sigara dumanından uzak durmak önemlidir.
Çevresel Faktörler ve KOAH
İç ortamlardaki hava kirliliği, evlerde kullanılan biomass ve kömür gibi organik yakıtların yanması sonucu ortaya çıkan duman ve zararlı parçacıklar da KOAH riskini artırır. Özellikle düşük gelir düzeyine sahip toplumlarda bu tür yakıtların yaygın kullanımı KOAH hastalığının görülme sıklığını artırır. Ayrıca bazı meslek gruplarında da KOAH daha sık görülme eğilimindedir. Hava kirliliği arttıkça KOAH hastalarında akut alevlenme ve ölüm oranlarında da artış gözlemlenmektedir.
Tedavi ve Önlemler
KOAH ilerleyici bir hastalıktır ancak modern tıp sayesinde tedavi edilebilir. Tedavinin temel adımı sigara ve tütün ürünlerinden uzak durmaktır. Ayrıca hastaların solunum yollarını genişletmek için düzenli olarak ilaç kullanmaları ve doktor kontrolünde olmaları önemlidir. Sağlıklı beslenme, düzenli egzersiz yapma ve doktor önerisiyle akciğer rehabilitasyon programlarına katılma da tedavinin bir parçasıdır.